01 Iyun 2020

Technovation Girls 2020 dasturi masofadan ishlash formatida yakuniga yetdi

Hamma joyda mavjud bo‘lgan «masofadan boshqarish» COVID-19 munosabati bilan ilgari tuzilgan rejalarni o‘zgartirdi va ularni shoshilinch ravishda onlayn rejimga o‘tkazishga majbur qildi. Agar ilgari biz unga vaqti-vaqti bilan va ixtiyoriy ravishda foydalangan bo‘lsak, endi bizda boshqa imkoniyat yo‘q. Tanlovning O‘zbekistondagi ambassadorlari – Yelena Seleznyova, Saida Yusupova va Ozoda Ismoilova bilan asosiy voqealari aynan karantin kunlarida bo‘lib o‘tgan O‘zbekiston uchun an’anaviy bo‘lib kelgan Technovation Girls 2020 tanlovi bu yil bahorda qanday bo‘lib o‘tganligi haqida suhbatlashamiz,. Qizlar yechimlarni amalga oshirishga muvaffaq bo‘lishdi, buning natijasida dastur nafaqat rivojlanishni davom ettirdi, balki yangi reallikda ham muvaffaqiyatli yakunlandi.

Technovation Girls ishga tushirish, 2020  odatdagidek, noyabr oyida ishga tushirildi, oldinda hali  hech narsa bashorat qilinmaganli… Siz juda ko‘p oflayn uchrashuvlar o‘tkaziladigan musobaqaning odatiy modelini zudlik bilan qayta formatlash kerakligini qachon angladingiz?

Noyabrdan fevralgacha biz hamkorlarimiz bilan birgalikda 2 ta mentorlar uchrashuvini o‘tkazdik, 2020 yilgi mavsumning ochilishi (jamoalar uchun seminarlar bilan) katta voqea bo‘ldi, dekabrda Kremniy vodiysidan kelgan mentor bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi, noyabrda – InfoWeek seminarlari. Mart-may oylari uchun ko‘plab rejalar bor edi, lekin boshqalar singari onlaynga ketishga to‘g‘ri keldi.

 

 

Mart oyida, O‘zbekistonda cheklovlar joriy etila boshlaganda, biz darhol musobaqaning barcha tadbirlarini to‘xtatdik va jamoalarga keyingi barcha tadbirlar faqat onlayn tarzda o‘tkazilishi to‘g‘risida xabar berdik.

Musobaqani shoshilinch ravishda onlayn tarzda o‘tkazish qanchalik qiyin bo‘ldi?

Bir tomondan Technovation o‘zi yuz foiz onlayn tanlov. O‘rganish uchun barcha materiallar onlayn ravishda joylashtirilgan, jamoalar mentorlar bilan uchrashmasligi mumkin, ammo masofadan turib ishlashadi, tugallangan loyihalar ham onlayn ravishda yuklanadi. Ammo biz uchun 100% onlayn odatiy bo‘lmagan format, biz har doim jamoalar bilan uchrashuvlar o‘tkazganmiz, chunki yuzma-yuz siz ko‘proq masalalarni muhokama qilishingiz va jamoalarning energiyasidan quvvatlanishingizmumkin.

 

Dastlab, bir necha hafta davomida, ehtimol, ko‘pchilik singari, bundan keyin nima va qanday bo‘lishi borasida,vaziyat aniq bo‘lmaganida, biroz karaxtlik bor edi, hamma uyda ishlashga va o‘qishga odatlangandi. Ammo keyin ular o‘zlarini qo‘lga olishib, onlayn tadbirlarni rejalashtirishga kirishdilar.

 

 

Tanlov boshidanoq biz digital-kommunikatsiyalar bilan shug‘ullandik: ijtimoiy tarmoqlar, telegram -kanal, mentorlar bilan yopiq telegram -guruh, mintaqaviy koordinatorlar guruhi. Bizning ishtirokchilarimizdan biri, Student Ambassador Technovation Muslima karantindan oldin ham savollar va javoblar uchun buyruqlar bilan telegram-bot yozgan. Shuningdek, u bizga katta yordam berdi va shaxsiy xabarlar va qo‘ng‘iroqlar bo‘yicha cheksiz savollardan xalos qildi – bot orqali siz tanlov bo‘yicha har qanday savollarni berishingiz mumkin, ularga erkin koordinator javob beradi.

Biz «jonli» qilishni rejalashtirgan seanslarni ham onlaynga o‘tkazdik. Aprel oyida biz turli xil mavzularda vebinarlar o‘tkazdik: tanlovga loyihalar yuborish bo‘yicha, biznes-reja qanday yozish, videofilm suratga olish, hakamlarning loyihalarga qo‘yadigan talablari va boshqalar haqida. Odatdagi vaqtda, bu Toshkentdagi shanba seminarlari va jamoalar jadvalga muvofiq yozilishidagina va mavjud qiyinchiliklar haqida suhbatlashishadigan, savollar berishadigan va javob olishadigan Zoom individual mashg‘ulotlari edi.

BMT Taraqqiyot dasturi va Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligining «Xotin-qizlarning davlat boshqaruvida va ijtimoiy-iqtisodiy hayotda ishtirok etish imkoniyatlarini kengaytirish» bo‘yicha qo‘shma loyihasi katta yordam berdi. U bizga Technovation IT-mentorlari uchun 5 ta mintaqada – Andijon, Namangan, Nukus, Urganch, Farg‘onada onlayn treninglar o‘tkazishda yordam berdi. Treninglarda 50 ta IT-mentor ishtirok etdi, 23 ta mentor sertifikat oldi. Bular App Inventor bo‘yicha treninglar edi – ushbu dasturlash tilida ko‘pchilik jamoalar o‘zlarining mobil dasturlarini yozadilar, mintaqalardan jamoalarni loyihalarni oxirigacha yetkazishgakatta yordam berishdi va ushbu mintaqalarda mentorlar jamoalarini shakllantirishga kirishildi. Mentorlar App Inventor bo‘yicha o‘rganishdi yoki bilimlarini yangilashdi va o‘z guruhlariga loyihalarni belgilangan muddatlarda yakunlashda yaxshiroq yordam berishdi.

Natijada masofaviy tanlovda qanday afzalliklarni ko‘rdingiz?

Natijada, hatto vebinarlar va jamoalar bilan uchrashuvlarning onlayn formati ham bizga yoqdi) Ishtirokchi qizlar va mentorlarga hech qaerga borishning hojati yo‘q, bu katta vaqt va resurslarni tejash, demakdir. Vebinar videolari saqlanishi va kelgusi mavsumlarda ishlatilishi mumkin.

Ammo asosiy plyus, albatta, siz hududlarga bemalol «kirib borishingiz» mumkin. Toshkent va viloyatlar jamoalari ushbu mavsumda «kontenga imkoniyat» borasida bir xil darajada bo‘lishdi. Odatda bizda muvozanat buziladi – voqealarning 90% Toshkentda bo‘lib o‘tadi, afsuski, biz esa boshqa shaharlardan kelgan jamoalar uchun oflayn seminarlarning videofilmlarini yozib ololmas edik.

Agar bizda biron bir mintaqaga safar qilish uchun yetarli mablag bo‘lmasa va mentorlar va jamoalarni Toshkentga olib kelish imkoniyati bo‘lmasa, biz onlayn ravishda seminarlar o‘tkazishimiz mumkin. Biz ushbu modelni sinovdan o‘tkazdik va u samarali.

Ishtirok etuvchi qizlar, mentorlar va boshqa dastur ishtirokchilari masofadan ishlashga o‘tishni qanday qabul qilishdi?

Maktablar, universitetlar va ofislar bir vaqtning o‘zida masofadan ishlashga o‘tganligi sababli, har bir ishtirokchi va mentor uydan bog‘langanida, biz jamoalarga masofadan turib qanday to‘planishni noldan tushuntirishimiz shart emas edi. Ko‘pchilik Zoom yoki boshqa videokonferentsaloqa xizmatlari orqali ishlashni o‘rgandi. Aprel oyida hech kimda «videokonferentsaloqa nima» degan savollar tug‘ilmadi va bir tomondan, bu hozirgi vaziyatning ozgina afzalliklaridan biri: hamma onlayga o‘tdi, IT-xizmatlari bilan ishlashni o‘rganishdi.

Eng ko‘p savollar, albatta, «karantinda videoni masofadan turib suratga olish» borasida tug‘ildi. Odatda jamoalarimiz ko‘chada chiroyli videofilmlarni suratga olishadi, tabiat sharoitida, o‘z universitetlari va maktablarida yoki shaharda, vaziyatga qarab, ba’zi o‘yin sahnalarini o‘zlarining stsenariylariga qo‘shishadi, ammo endi biz vaziyatga qarab, uyimizdagi video bilan cheklashimiz kerak edi.

O‘zbekiston mintaqalaridagi maktablarda boshlagan qiyinchiliklaringiz haqida aytib bering? Undan qanday fikr-mulohazalar mavjud?

Noyabr oyida biz Technovation yangi mavsumini e’lon qilishimiz kerak edi va biz maktablar, universitetlar va mintaqalarning maksimal sonini qanday qoplab olish haqida o‘ylardik. Bizda bor-yo‘g‘i 3 ta koordinator bor va imkoniyatlar cheklangan, biz yangi mavsumda ko‘proq ishtirokchilarni jalb qilish uchun har bir maktab yoki universitetga bora olmadik, har bir shaharga safar qila olmadik.

Ushbu g‘oya tanlovning avvalgi mavsumlari mentorlarini va ishtirokchilarini jalb qilish, ulardan o‘zlarining ta’lim muassasalarida o‘tkazilgan tanlov haqida so‘zlab berishni so‘rashdan iborat edi. Technovation InfoWeek shu tarzda tug‘ildi. Biz kontent taqdim etdik (taqdimot va musobaqa haqidagi videofilm), ko‘ngilli koordinatorlarimiz esa o‘zlari qiziqqan ishtirokchilarni to‘plashdi va musobaqa haqida so‘zlab berishdi.

BMT Taraqqiyot dasturining «Ma’muriy islohotlarga va raqamli transformatsiyaga ko‘maklashish» loyihasi ushbu haftani o‘tkazishda bizga yordam berdi va » Technovation Girls » tanlovi haqidagi parallel ravishda tinglovchilarga ma’lumot va statistikani qaerdan qidirish kerakli borasida «Ochiq ma’lumotlar» kontseptsiyasi haqida, O‘zbekistonda o‘z loyihalari uchun statistik ma’lumotlarni qaerdan izlash haqida, qizlar uchun texnologiya sohasidagi martaba haqida, Barqaror rivojlanish maqsadlari va odamlar uchun foydali bo‘lgan mobil ilovalarni qanday yaratish haqida ma’lumot berildi..

 

O‘zbekistonning 10 ta hududidan qanchalab mentor va ishtirokchilar Technovation dasuriga ulanganini va gaplashmoqchi bo‘lganini ko‘rib, o‘zimiz ham hayratda qoldik!!! Barchangizga faolligingiz uchun tashakkur.

Technovation InfoWeek tadbirlari 25-30 noyabr kunlari bo‘lib o‘tdi va dekabrda bir nechta shaharlarda uchrashuvlar bo‘lib o‘tdi. Birinchi marta seminarlar ishtirokchilarning o‘zlari, mentorlar va ko‘ngillilar tomonidan butun O‘zbekiston bo‘ylab tashkil etildi. O‘zbekistonning 10 ta hududidan kelgan 5500 nafar ishtirokchi tanlov haqida ma’lumot oldilar, ko‘plab maktablar va universitetlarning ma’muriyati bizning koordinatorlarimizni qo‘llab-quvvatladilar va sessiyalarni tashkil etishga yordam berishdi. Ham mentorlar, ham ishtirokchilar, hatto Junior-jamoalaridan (15 yoshgacha) musobaqa haqida gapirib berishdi. Biz ushbu tajribani juda muvaffaqiyatli deb hisoblaymiz, chunki ularning tajribalariga asoslanib, musobaqa haqida kim qatnashchilarning o‘zidan yaxshiroq ma’lumot bera oladi va biz tashabbus va qo‘llab-quvvatlash uchun barcha InfoWeek koordinatorlaridan minnatdormiz.

Boshqa ishtirokchi mamlakatlardagi hamkasblaringiz uchun tanlov qanday o‘tdi?

Bu yil barcha mamlakatlar uchun finalga chiqqan ishtirokchi jamoalar soni kamaydi. Odatda dunyo bo‘ylab 2500+ jamoa loyihalarni amalga oshiradi, bu yil – 62 mamlakatdan 1520 ta ilova qatnashdi. Psixologik bosim ham ta’sir qiladi – o‘qish yoki ish bilan bog‘liq noaniqlik, uyda majburiy qolish, o‘quv yuklamasining ko‘payishi, kimdir tushkunlikka tusha boshlagan va loyihani yakunlash uchun texnik imkoniyatlarning yetishmasligi – hamma ishtirokchi qizlarda ham uyda yoki Internet yoki kompyuter mavjud emas.

 

Bu yil O‘zbekistonda finalga 29 ta jamoa yetib keldi (Toshkentdan 21 ta va viloyatlardan 8 ta jamoa). Biz uchun bu juda yaxshi ko‘rsatkich, musobaqaning 2017-2018 yilgi mavsumi darajasida (o‘tgan yili bizda 42 ta jamoaning «maksimal» ko‘rsatkichi bor edi). Jamoalar mentorlar va ota-onalarning ko‘magi bilan o‘z g‘oyalari va loyihalarini finalga olib chiqishganidan xursandmiz. Bu yil buni qilish odatdagidan ko‘ra qiyinroq bo‘ldi, ammo uddalaganlarning barchasiga “baorakalla” deymiz.

 

Bizda qo‘shni mamlakatlar haqida ma’lumotlar hali mavjud emas, ammo Markaziy Osiyoning barcha mamlakatlarida va butun dunyoda Technovation koordinatorlari vebinarlar va jamoalar uchun onlayn yordamga o‘tdilar.

 

Siz duch kelgan qiyinchiliklar?

Qiyinchiliklarning aksariyati mintaqalar jamoalari bilan bog‘liq bo‘ldi. Ko‘plab mentorlar va ishtirokchilar uyda barqaror Internetga ega emaslar, Internet qimmat va vebinarlar va jamoalar bilan masofadan turib ishlash uchun yetarli miqdordagi trafik kerak. Elektr tez-tez o‘chib turadi, ko‘plarining uylarida kompyuterlar yo‘q.

Shunday qilib, App Inventor-ga bag‘ishlangan onlayn treninglarimizda Internetning tezligi pastligi sababli hamma mentorlar ham Zoom-ga ulana olmadilar va biz barcha videolarni mentorlar imkoniyat tug‘ilganda darslarni yuklab olishlari va tomosha qilishlari mumkin bo‘lishi Telegram orqali dublyaj qildik.

Andijon jamoalari bilan achinarli holat yuzaga keldi: bu mintaqada 6-7 ta jamoa bor edi, ammo ko‘plab jamoalar kompyuter va Internet mavjud bo‘lgan mentorlar ofislarida to‘plandilar. Karantin joriy etilishi bilan bu imkoniyat yo‘qoldi, ammo uyda kompyuterlar yo‘q edi va jamoalar ishlashni to‘xtatdilar. May oyi boshida, biz musobaqa uchun belgilangan muddat tugaganida, Andijonning va Andijon viloyatining bir nechta tumanlarida chiroq yo‘q edi va jamoalar musobaqaga loyihalarini taqdim eta olmadilar. Natijada, Andijonning 6-7 jamoasidan faqat bittasi finalga chiqdi va shunga o‘xshash holatlar ko‘plab viloyatlarda sodir bo‘ldi…

 

❗ Dunyoning ideal manzarasida mintaqalardagi Technovation va boshqa IT-loyihalarda ishlash uchun jamoalar va mentorlar Internetga kirish, qurilmalarga (smartfonlar, kompyuterlar) kirish, uzluksiz elektr ta’minotidan foydalanish imkoniyatlarini yaxshilashlari kerak. ❗️

Bunday onlayn modelni qanday baholaysiz? Bu hayotiymi? yoki oflaynga qaytishni xohlaysizmi?

Albatta, biz qaytishni istaymiz, lekin, albatta, kamida 50/50 onlayn formatidan foydalanamiz.

Menga vebinarlar va jamoalar bilan onlayn mashg‘ulotlar o‘tkazish yoqdi. Ehtimol, biz 1-2 ta katta tadbirni qoldiramiz – start va final, qolganlari esa onlayn tarzda amalga oshiriladi…

Albatta, men Technovation-2020 finalini ketma-ket 3 yil qilganimizdek, jamoalar va mentorlar uchun chiroyli bayram tashkil qilishni, barcha loyihalarni «jonli» tinglashni xohlayman… Ammo qachon ommaviy voqealarga yana ruxsat beriladi, bashorat qilish qiyin…

 

O‘zbekistondagi Technovation Girls Tech4Impact nodavlat tashkiloti tomonidan O‘zbekiston Yoshlar ittifoqi, O‘zbekiston bolalar va oilalarni qo‘llab-quvvatlash assotsiatsiyasi, Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi ixtisoslashtirilgan IT-maktab va Ilg‘or texnologiyalar markazi bilan hamkorlikda olib borilmoqda.

Новости по теме

#Искусственный интеллект

#Soft skills

#Hardware

#Hardware

#Technology

#Education

#tEAMWORK